Việt Nam chọn nhà thầu điện ‘có vấn đề’?

Một nghịch lý xảy ra trong giai đoạn thiếu điện giữa mùa World Cup và cũng là mùa hè nóng nực ở Việt Nam hiện nay là vì tất cả các dự án xây nhiệt điện chạy than đều có tiến độ chậm.

Ngày đăng: 12-02-2014

1,498 lượt xem

nhathaudien.vn - Việt Nam Chọn nhà thầu điện có vấn đề?

Một nghịch lý xảy ra trong giai đoạn thiếu điện giữa mùa World Cup và cũng là mùa hè nóng nực ở Việt Nam hiện nay là vì tất cả các dự án xây nhiệt điện chạy than đều có tiến độ chậm.

Nhiều dự án nhiệt điện chạy than đang chậm tiến độ tại Việt Nam.

“Có nhà máy chậm 3-4 năm, có dự án 10 năm không thực hiện được, kéo dài từ tổng sơ đồ điện 4 đến nay chưa xong,” báo Thanh Niên trích lời ông Hoàng Tiến Dũng, Viện phó Viện Năng lượng trụ sở tại Hà Nội.

Toàn quốc có 13 dự án nhiệt điện chạy than, tổng công suất lên tới 13,800MW. Trừ nhiệt điện Vũng Áng đang được xây, các dự án khác “đang án binh bất động”, báo Việt Nam đưa tin.

Một trong những nguyên nhân hàng đầu, theo ông Hoàng Tiến Dũng, là chủ đầu tư thiếu tiền và nhà thầu non tay.

Còn ông Lê Tuấn Phong, Vụ phó phụ trách nhiệt điện của Vụ Năng lượng cho rằng việc chậm chễ trong các dự án nhiệt điện là do “năng lực nhà thầu Trung Quốc không đáp ứng được yêu cầu.”

Lỗi cơ chế

Cạnh đó còn là các nguyên nhân khác thuộc về cơ chế như, “cơ chế đấu thầu phức tạp, kéo dài, thu xếp vốn rất khó khăn,” chuyên gia Việt Nam nói.

Giá mua điện hòa lưới ở Việt Nam do Chính phủ quy định.

Hiện nay Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) mua từ nhà sản xuất 5,3 cent/kWh. Tính ra tiền Việt là 1007 đồng. Giá mua thấp như vậy nên doanh nghiệp nước ngoài hầu như không đầu tư vào nhà máy nhiệt điện chạy than. Chỉ có một doanh nghiệp bỏ tiền vào dự án điện khí.

Giá bán lẻ điện của EVN vào khoảng 6 cent (1058 đồng). Giá bán lẻ cũng do chính phủ quy định, EVN khó lòng làm khác.

Mặc dù một số gia đình, cơ sở làm ăn thu nhập khấm khá có thể mua điện đắt hơn, khoảng 7 hoặc 8 cent, nhưng EVN không làm gì được hơn. Người dân trong nước, từ giàu đến nghèo, cùng chịu cảnh cắt điện như nhau.

Giá mua điện thấp không hấp dẫn được nhà đầu tư. Giá bán lẻ thấp,“vì phải phục vụ các mục tiêu kinh tế xã hội” đã khiến EVN gặp khó khăn về vốn. Trong khi sức ép tạo nguồn điện mới luôn gia tăng. Đó là lý do tại sao các dự án phát điện luôn chậm chễ và phải chờ nhiều năm để được rót vốn.

Nhiều khó khăn

Gần đây ENV muốn giảm tỷ lệ góp vốn tại Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng 2, từ 87,5% xuống 60%. Nhà máy này chậm tiến độ hơn 20 tháng. Hiện mới xây được một phần năm hạng mục.

Dù ký hợp đồng với nhà thầu Trung Quốc từ 7/2007, đến công việc xây dựng mới chỉ dừng lại ở phần giải phóng mặt bằng.

Với vốn đầu tư ít như vậy, điều thường xảy ra là ban quản lý dự án chỉ chọn được nhà thầu dở, các chuyên gia ngành điện Việt Nam kết luận.

“Nhiều nhà thầu nước ngoài năng lực rất đáng ngờ, song cái khó của chủ đầu tư ở chỗ, tổng mức đầu tư thấp, nên chỉ chọn được nhà thầu năng lực kém, giá thành thiết bị thấp… không đáp ứng được yêu cầu của chủ đầu tư,” ông Hoàng Tiến Dũng, Viện phó Viện Năng lượng phân tích hoàn cảnh khó khăn của lĩnh vực phát điện trong nước.

Kết luận lại, việc tổ chức ngành điện Việt Nam có vấn đề từ gốc, và như một số chuyên gia về năng lượng đã nói, giá bán điện thấp sẽ vẫn là yếu tố khiến người ta không chọn được nhà đầu tư có kinh nghiệm.